Hiệu quả, Uy tín, Chất lượng
Efficiency, Reputation, and Quality
EnglishFrenchGermanVietnamese

Gót Achilles của Kinh tế Sáng tạo

Trong Thần thoại Hy Lạp, dũng sĩ bất bại Achilles, con của Peleus, được bà mẹ Thetis nhúng xuống sông Styx ở Âm Phủ để hóa bất tử, duy nhất chừa ra gót chân nơi bàn tay Thetis nắm lấy Achilles. Trong cuộc chiến Tơ-roa cùng với đoàn quân của Agamemnon, Achilles đã hạ gục Hector dũng mãnh, người chỉ huy quân Tơ-roa, bằng sự nhanh nhẹn thần linh. Nhưng Apollo, vị thần bị Achilles xỉ nhục đã chỉ cho em trai Hector là Paris thấy nhược điểm duy nhất là chiếc gót Achilles. Paris đã hạ gục Achilles bằng một mũi tên tẩm thuốc độc.

“Vĩ đại như Achilles cũng có gót Achilles,” người đời sau lấy điều đó để làm bài học cuộc đời. Ngày nay, chúng ta học lấy điều ấy trong điều hành kinh tế và quản trị kinh doanh.
Về Kinh tế Sáng tạo và vai trò mới của các lực lượng kinh doanh
Quãng giữa tháng 7/2007, vào lúc dùng bữa tối tại Sài Gòn cùng GS. Nancy K. Napier (nữ giáo sư Hoa Kỳ, nổi tiếng thế giới về những kết quả nghiên cứu đặc tính sáng tạo trong các nền kinh tế và doanh nghiệp) chúng tôi có ghi nhận đánh giá xu thế phát triển kinh tế của thời kỳ sắp tới “Không phải kinh tế tri thức mà kinh tế sáng tạo mới là định nghĩa chuẩn xác.” Đối chiếu với hoạt động lao động và kinh doanh hàng ngày, mới thấy được ý nghĩa giản dị nhưng sâu sắc của đánh giá này. Suốt hành trình tạo ra giá trị của nhân loại, chưa bao giờ vắng bóng tri thức cả.
Mặc dù tiền rất quan trọng để nuôi sống và đảm bảo điều kiện làm việc cho những bộ óc sáng tạo, các phát minh công nghệ kinh doanh, công nghệ quản trị,... nhưng bản thân tiền tệ không mang lại sáng tạo và các phát minh. Con người với niềm tin vào giá trị việc làm của mình sản sinh ra những thứ tuyệt vời đó. Trong đời sống kinh doanh, người khởi nghiệp đã dấn thân vào một sự nghiệp sáng tạo, nếu muốn tồn tại và phát triển trong cạnh tranh khốc liệt. Không ai có thể đợi đến lúc thành công và có nhiều tiền thì mới bắt đầu sáng tạo.
Phải khẳng định rằng, trong rất nhiều trường hợp, mục tiêu của sáng tạo và phát minh là những công nghệ có thể thương mại hóa, đem lại sự giàu có cho nhà phát minh, nhà doanh nghiệp. Lịch sử đã ghi nhận thành tựu phát minh và gia tài khổng lồ của các ông Nobel (1833-1893) với hàng trăm đăng ký bản quyền thuốc nổ công nghiệp thương phẩm, ông Diesel (1858-1913) với động cơ diesel thấy ở nơi nơi… Và đương đại ngưỡng mộ tượng đài sáng tạo của Apple- Steve Jobs với liên tiếp các sản phẩm công nghệ được cả thế giới đón chờ: những bộ phim hoạt hình với kỹ nghệ sản xuất siêu đẳng, máy nghe nhạc iPod, rồi nóng bỏng nhất với iPhone!
Khối lượng kiến thức và thông tin mà nhân loại đang từng ngày sản xuất, chia sẻ và sử dụng vô cùng lớn. Bởi thế mà cụm từ “xa lộ thông tin,” đang dần trở nên lạc hậu, được thay thế bởi “Vũ trụ thông tin.” Để di chuyển trong vũ trụ này, nói như Friedman, không thể thiếu phương tiện công nghệ thông tin với cỗ máy Internet. Thật khó tin nền kinh tế thế giới, hẹp hơn là ngay chính Việt Nam, có thể vận hành trơ tru khi vắng chàng hiệp sĩ Internet.
Internet ra đời ngày 6/8/1991. Người sử dụng tại Việt Nam biết tới Internet sau đó một năm. Các nhà cung cấp dịch vụ Internet Việt Nam chính thức hòa mạng Internet quốc tế vào ngày 19/11/1997, đánh dấu mốc bắt đầu của quá trình phát triển như vũ bão cả trên phương diện ứng dụng trong đời sống và khai thác kinh doanh. Một thị trường với hơn 17 triệu người sử dụng Internet, tính tới thời điểm tháng 8/2007 quả vô cùng hấp dẫn.
Trên thế giới, danh sách các tỷ phú thành công gắn với Internet ngày một dài ra. Có thể kể tới Jeff Bezos với Amazon, Pierre Omidyar với eBay, Jerry Yang và David Filo với Yahoo!, Larry Page và Sergey Brin với Google, Brad Greenspan, Josh Berman và Tom Anderson với MySpace, Robin Li với Baidu, Mark Zuckerberg với Facebook v.v.. Vị trí cao trên bảng xếp hạng các tỷ phú thế giới do Forbes bình chọn của những người sáng lập website mạng xã hội và chia sẻ tài nguyên trên Internet phản ánh rõ giá trị của sáng tạo của hệ thống giá trị gia tăng tự thân, của thế hệ web 2.0.
Chuỗi giá trị của nền kinh tế toàn cầu cũng thể hiện sự dịch chuyển từ sản xuất vật chất hình thành các sản phẩm trí thức và sáng tạo. Với hơn 100 năm lịch sử huy hoàng và tráng lệ, Ford Motor Corp. có giá trị thị trường là 156,84 tỷ đô la Mỹ. Sau 10 năm vận hành, công cụ tìm kiếm nội dung Google được xác định trên thị trường chứng khoán Nasdag với mức giá trị 203,71 tỷ đô la Mỹ. Những con số đã nói lên tất cả.
Gót Achilles của Kinh tế Sáng tạo Việt Nam: Lăng kính SAGA

Trong tiến trình hội nhập kinh tế thế giới nhanh chóng và tăng trưởng kinh doanh mạnh mẽ, với nền kinh tế Việt Nam áp lực cạnh tranh từ những người khổng lồ toàn cầu, yêu cầu lời giải cho bài toán hoàn thiện và phát triển nguồn nhân lực với kiến thức và kỹ năng thực hành giao thương, cập nhập kiến thức về kinh nghiệm kinh doanh, công nghệ quản trị ngày một trở nên bức bách.
Thương học Việt Nam, theo khảo cứu của giới sử học, bắt đầu hình thành từ năm 1921 với tài liệu “Thương học phương châm” của Lương Văn Can. Đặc trưng của doanh nhân Việt Nam, nhận thức của cộng đồng với hoạt động kinh doanh do cụ Cử Can đúc kết tới nay theo nhiều nhà nguyên cứu vẫn còn nguyên giá trị. Điểm này, tiếc thay, lại phần nào phản ánh biến chuyển chậm trong thương học Việt Nam. Ghi nhận nhu cầu chưa được đáp ứng về kỹ nghệ kinh doanh tại Việt Nam qua thực tế trao đổi và làm việc với hàng trăm doanh nghiệp, ở nhiều lĩnh vực và qui mô khác nhau, ngày 5/12/2006, hệ thống kiến thức, kỹ năng, phân tích và truyền thông kinh doanh SAGA chính thức đi vào vận hành tại địa chỉ Internet: www.saga.vn
Là nguồn thông tin phong phú và đa dạng, cung cấp kiến thức lý thuyết và thực hành quản trị, chia sẻ các phân tích độc lập-khách quan, có tính chuyên gia, SAGA lan tỏa rộng khắp, có ảnh hưởng tích cực tới cộng đồng kinh doanh. Gần 20.000 thành viên chính thức đăng ký sử dụng hệ thống cùng chung tay đóng góp, chia sẻ, xây dựng và phát triển môi trường kinh doanh văn minh. Tới cuối tháng 11/2007, hệ thống SAGA giới thiệu với người sử dụng Internet hơn 7.000 bài viết kiến thức và phân tích kinh doanh (trong đó có gần 1.200 thuật ngữ kinh tế-kinh doanh phổ dụng), hơn 10.000 ý kiến thảo luận và chia sẻ được ghi nhận, đặc biệt, 500 câu hỏi và khúc mắc trong đời sống kinh doanh thực tế đã được giải đáp tại cộng đồng SAGA.
Kết nối cộng đồng kinh doanh, cộng đồng học thuật và giới truyền thông, hàng trăm bài báo, trả lời phỏng vấn, chương trình truyền hình đã được Saga phối hợp thực hiện cùng Đài truyền hình Việt Nam, Đài tiếng nói Việt Nam, InfoTV, Báo Đầu tư Chứng khoán, Tạp chí Nhịp Cầu Đầu Tư, Tạp chí Doanh nhân Sài Gòn cuối tuần, Báo Dân Trí điện tử, Báo điện tử Đảng Cộng Sản, Báo An Ninh Thủ Đô, Báo Hà Nội mới, Vietnam Investment Review, Vietnam Economic Times, Báo Tiền phong, Tạp chí Chứng khoán, Diễn đàn doanh nghiệp, và nhiều cơ quan truyền thông khác.

Thống kê khảo sát nguồn nhận biết www.saga.vn

Nguồn

Số người

Tỷ lệ

Tìm kiếm tài liệu, từ khóa

194

30%

Bạn bè giới thiệu

165

25%

Báo chí và website trích nguồn SAGA

145

22%

Tình cờ bắt gặp

119

18%

Lý do khác

31

5%

Cộng

654

100%

Kết quả khảo sát tại SAGA tính đến ngày 3/12/2007

Con số 500.000 doanh nghiệp vào năm 2010 đã được Thủ tướng Chính phủ đặt ra với quyết tâm hoàn thành cao nhất. Cộng đồng Saga tự hào được góp phần nhỏ bé vào thương học Việt Nam, phát triển môi trường kinh doanh văn minh, xây dựng đất nước phồn vinh và thịnh vượng.

Bài viết www.saga.vn hợp tác cùng báo Doanh nhân Sài Gòn Cuối Tuần, số ra ngày 5/12/2007

Liên lạc với người đăng tin: Trần Lan Phương, e-mail: tranlanphuong@agro.gov.com
Bùi Quang Nam & Trần Trí Dũng - www.saga.vn
Up top